روغن ارقان (آرگان) روغنی است که از هسته میوه درخت ارقان به دست میآید و مصرف غذایی و دارویی دارد. درخت ارقان بومزاد ناحیه سوس در مراکش است. در گذشته به آن زیتالهرجان میگفتند و اکنون به نام روغن آرگان مشهور است.میوهٔ درخت آرگان کوچک و مدور، بیضی یا مخروطی است. در میوهٔ تازه پوست ضخیمی سطح گوشته را پوشش میدهد. اطراف مغز را یک پوست سخت پوشانده که حدود ۲۵ درصد از وزن میوهٔ تازه را تشکیل میدهد. هسته معمولاً حاوی یک تا سه مغز غنی از روغن آرگان است. بسته به روش استخراج، از ۳۰ تا ۵۰ درصد مغز روغن است.
خواص و استفاده
روغن ارقان سرشار از اسیدهای چربی چون اسید لینولئیک است که حاوی ویتامین E هست. این روغن یک آنتیاکسیدان طبیعی است و میتواند اکسیژنرسانی درونسلولی را افرایش دهد. ترکیبات آنتیاکسیدانی (توکوفرولها – فنولها- کارتنوئیدها) در غلظت بسیار زیادی در این روغن یافت میشوند. آسکولین نیز که یک ترکیب ضد سرطان است به میزان زیادی در این روغن وجود دارد. بسته به نوع استخراج این ماده در مقابل اکسید شدن بسیار مقاومتر از روغن زیتون است.از مهمترین خاصیتهایی که روغن آرگان برای پوست دارد، رفع ترکهای پوستی ایجاد شده در زمان بارداری است .از طرفی آنتی اکسیدانهای موجود در آن نیز، رادیکالهای آزاد را از بین برده و باعث درخشش پوست میشود.
کاربردهای روغن آرگان
مرطوب کننده پوست
بیشترین کاربرد روغن آرگان به عنوان مرطوب کننده و نرمکننده پوست است. روغن آرگان مقدار بالایی اسیدهای چرب و همچنین ویتامین E دارد. لذا یک انتخاب ایده آل برای نرم کردن و مرطوب کردن پوست است. بهترین روش برای بازدهی عالی آرگان این است که قبل از استفاده، پوست خود را با آب ولرم مرطوب نمائید.
روغن آرگان نرم کننده مو
اثبات شدهاست که روغن آرگان باعث نرم، ابریشمی و شفاف شدن موها میشود. این روغن همچنین میتواند موهای دارای موخوره و بور و ضعیف شده را تقویت و مشکل را رفع کند. استفاده از روغن آرگان برای موها بسیار آسان است و کافی است چند قطره از آن را بر روی موهای نمدار استفاده کنید یا برای اثر بخشی بهتر از سرم های آرگان استفاده کنید.
حالت دهی به موها
روغن آرگان به دلیل قابلیت حالت دهی به موها، انتخاب خوبی برای این امر است. کافی است که پس از حمام و بعد از خشک کردن موها، چند قطره از روغن آرگان را کف دست بریزید و موهای خود را با آن ماساژ داده و سپس با شانه به موها حالت بدهید,یا حتی کار خود را با استفاده از شامپو,نرم کننده و ماسک موهای بر پایه آرگان موجود در بازار استفاده کنید.
درمان شوره سر
روغن آرگان مرطوبکننده بسیار خوبی است و به دلیل میزان بالای ویتامین ای و آنتی اکسیدانش با شوره و پوستههای خشک سر مبارزه میکند. زمانی که برای درمان شوره مو از شامپوهای ضدشوره استفاده میکنید، در واقع میزان زیادی از مواد شیمیایی که قوی هم هستند، به پوست سر میرسانید ولی روغن طبیعی آرگان یا شامپو ها,نرم کننده ها,سرم ها و ماسک های بر پایه این روغن بدون آسیب به سر، با آبرسانی به مو حتی با چند قطره میتواند مشکل را حل کند.
محافظت از مو در برابر حرارت
قبل از استفاده از سشوار و اتو مو و... ، دو تا سه قطره از روغن آرگان را کف دست ریخته و به موها بمالید. با استفاده از برس یا شانه روغن را به همه تارهای مو برساند و آن را از آسیب درجه حرارت بالا در امان بدارید.
ضد پیری
این روغن نه تنها به عنوان مرطوبکننده پوست عمل میکند، بلکه به عنوان ضد پیری هم عمل میکند. قابلیت آنتی اکسیدانی این روغن بر روی پوست، سبب جلوگیری از چین و چروک پوست میشود. برای این منظور، میتوانید چند قطره از این روغن یا محصولات بر پایه آرگان را قبل از خواب بر روی پوست ماساژ دهید.
اگزما و خشکی پوست
کسانی که از مشکل اگزما یا خشکی پوست رنج میبرند به شدت از آن سود میبرند. ویتامین E و اسیدهای چرب روغن آرگان، میتواند برای ترمیم پوست آسیب دیده و خشک شده مؤثر باشند.
درمان آکنه
از آنجا که آکنه با بسیاری از محصولات مرطوبکننده پوست، تشدید میشود، بیماران مبتلا به آکنه نمیتوانند از مرطوبکنندهها استفاده کنند. اما روغن آرگان علاوه بر اینکه آکنه را تشدید نمیکند، هم آن را درمان و هم پوست را مرطوب و نرم میکند.
التهاب پوستی و سوختگی
روغن آرگان به دلیل دارا بودن آنتی اکسیدان فراوان، برای درمان پوست آسیب دیده مفید است. ترک پوستی، سوختگی، آفتاب سوختگی و… با روغن آرگان قابل بهبود هستند. بهترین استفاده از روغن آرگان برای پیشگری از این شرایط است، اما میتوان از آن برای درمان موارد فوق نیز استفاده کرد. درد و سوزش پوست ناشی از آسیبهای فوق هم با روغن آرگان کاهش می یابد.
روغن آرگان و بارداری
خطوط روی شکم که در اثر بارداری ایجاد میشود استریا, همیشه یکی از دغدغههای بانوان باردار است. اما روغن آرگان یک محصول ایده آل برای جلوگیری از به وجود آمدن این خطوط است. روغن آرگان الاستیسیته پوست را به دلیل محتوای ویتامین E آن افزایش میدهد. جهت استفاده صحیح، ابتدا حوله ای گرم و مرطوب را بر روی پوست محل مورد نظر بگذارید. پس از چند دقیقه با مصرف چند قطره از روغن آرگان بر روی شکم، سینه، ران و پشت کمر، احتمال ایجاد استریا و به خصوص شکم را کاهش داده و از بین ببرید.
تقویت ناخن، دست و پا
از این روغن میتوان برای تقویت ناخنها و رفع شکنندگی آنها استفاده کرد. همچنین کف دست که در اثرکار سنگین دچار زمختی میشود و پاشنه پا که دچار خشکی و زمختی و ترک میشود، با روغن آرگان قابل درمان است. پس از مرطوب نمودن محل مورد نظر، چند قطره از روغن آرگان یا محصولات دارای این روغن را به کف دست یا پا یا روی ناخن مالیده و بگذارید چند دقیقه بماند سپس مالش دهید.
مرطوب کننده لب
لب ها به خصوص در هوای سرد به آسانی دچار ترک و خشکی میشوند. برای رفع این مورد باید دو قطره روغن یا محصولات بر پایه آرگان را روی لبها مالیده و لبها را آرام به هم بمالید. این کار باعث براق و نرم و یکدست و شفاف شدن لبها میشود.